After briefly outlining the fine-tuning argument (FTA), I explain how it relies crucially on the claim that it is not improbable that God would design a fine-tuned universe. Against this premise stands the divine psychology objection: the contention that the probability that God would design a fine-tuned universe is inscrutable. I explore three strategies for meeting this objection: (i) denying that the FTA requires any claims about divine psychology in the first place, (ii) defining the motivation and intention to design (...) a fine-tuned universe into the theistic hypothesis, and (iii) providing arguments that the relevant probability is not terribly low. While I reject the first two, I conclude, in line with the third, that considerations about life's objective value establish that it is not absurdly improbable that God would design a fine-tuned universe, whether one regards the FTA as an inference merely to a cosmic designer, or to theism proper. Accordingly, the divine psychology objection fails. (shrink)

Conditionalists say that the value something has as an end—its final value—may be conditional on its extrinsic features. They support this claim by appealing to examples: Kagan points to Abraham Lincoln’s pen, Rabinowicz and Rønnow-Rasmussen to Lady Diana’s dress, and Korsgaard to a mink coat. They contend that these things may have final value in virtue of their historical or societal roles. These three examples have become familiar: many now merely mention them to establish the conditionalist position. But the widespread (...) faith in such cases is, I believe, unjustified. This is because, surprisingly, the pen, the dress, and the coat cannot have final value. I argue that the problem is internal: these cases are ruled out by every conditionalist account of final value. Further, the problem with these well-known cases applies to most other supposed examples of extrinsic, final goods. Thus nearly all cases given to support the conditionalist view cannot succeed. I suggest a kind of diagnosis: I claim that these examples are best seen as instances of sentimental value, rather than final value. I close by providing a brief account of sentimental value and explain how it relates to instrumental, intrinsic, and final goodness. (shrink)

“Doğal din” terimi, bazen doğanın kendisinin ilahi olduğu bir panteistik doktrine atıfta bulunur. “Doğal teoloji” terimi ise aksine, başlangıçta gözlemlenen doğal gerçekler temelinde (ve bazen) Tanrı’nın varlığını savunmaya yönelik projeye atıfta bulunur. Bununla birlikte çağdaş felsefede, hem “doğal din” hem de “doğal teoloji” genel olarak, dinî veya teolojik konuları araştırmak için insana, “doğal” olan bilişsel yetilerini – akıl, algı, içgözlem- kullanma projesini ifade eder. Doğal din veya teoloji, mevcut anlayış üzerine, doğayla ilgili ampirik araştırmalarla sınırlı olmamakla birlikte ayrıca panteistik bir (...) sonuçla da bağlantılı değildir. Bununla birlikte o, özel doğal olmayan yetilere (ESP, telepati, mistik deneyim) veya doğaüstü bilgi kaynaklarına (kutsal metinler, vahiy teolojisi, inanç otoriteleri, doğrudan doğaüstü iletişim) hitap etmekten kaçınır. Genel olarak, doğal din veya teoloji (bundan böyle “doğal teoloji” olarak anılacaktır), diğer felsefi ve bilimsel girişimlerle aynı rasyonel inceleme standartlarına uymayı amaçlamaktadır ve aynı değerlendirme ve eleştiri yöntemlerine tabidir. (shrink)

Abstractionists claim that the only bearers of intrinsic value are abstract, necessarily existing states of affairs. I argue that abstractionism cannot succeed. Though we can model concrete goods such as lives, projects, and outcomes with abstract states, conflating models of goods with the goods themselves has surprising and unattractive consequences. I suggest that concrete states of affairs or facts are the only bearers of intrinsic value. I show how this proposal can overcome the concerns lodged against abstractionism and, in the (...) process, reconnect us with the good. (shrink)

Mitos ve Logos kavramları Antik Yunan uygarlığında söz kavramına karşılık gelen sözcükleri karşılamak için kullanılmıştır. Felsefe tarihinin başlangıcı için yapılan tanımlamalarda ise mitos kavramının yerine logos kavramının tercih edilmesi iki kavram arasında bir farklılığı ortaya koymak için yapılmaktadır. Bu ayrımın nedeni ise mitos’un daha çok dinsel içerikle anılması logos’un ise içerisinde bir tür akılsallık barındırması şeklindeki yorumlarda kendini göstermektedir. Ancak söz konusu ayrımın ilk doğa filozofu/ilk felsefeci olarak nitelendirilen Thales için geçerli olup olmadığı geçmişte olduğu gibi günümüzde de halen tartışılmaktadır. (...) Felsefe tarihi yazımlarında ilk sıraya konan Thales’in anılan kavramları gerçekten farklı şekilde yorumlayıp yorumlamadığı bizce de tartışmaya açık bir husustur. Bu açıdan bakıldığında Thales, söz konusu kavramları iki farklı problemler alanı olarak mı görmüştür? Onun düşüncelerinde kendinden önceki mitolojik mirasın izleri bulunabilir mi? O, katışıksız bir rasyonel midir, yoksa henüz felsefenin yeni filizlendiği bir toplumda bir ara basamağı mı temsil etmektedir? Bu makalenin içerisinde tartışacağımız bu sorular, felsefe tarihinin başlangıcına ilişkin kavramsal arka planın ne olduğu hakkında bize katkı sağlayacaktır. (shrink)

British writers of the eighteenth century such as Shaftesbury and Hutcheson are widely thought to have used the notion of disinterestedness to distinguish an aesthetic mode of perception from all other kinds. This historical view originates in the work of Jerome Stolnitz. Through a re-examination of the texts cited by Stolnitz, I argue that none of the writers in question possessed the notion of disinterestedness that has been used in later aesthetic theory, but only the ordinary, non-technical concept, and that (...) they did not use this notion to define a specifically aesthetic mode of perception or a specifically aesthetic mode of anything else. The nearest thing that they had to the Stolnitzian conception of “the aesthetic” was their conception of taste, which differs from the former in some essential respects. (shrink)

Modal ontolojik argüman, Tanrı’nın varlığını sadece bilfiil gerçek olan bu dünyada değil, bütün mümkün dünyalarda göstermeye yönelik bir argümandır. Anselm’in (1033-1109) Proslogion adlı eserinin 3. bölümünde “kendisinden daha büyüğü düşünülemeyen” şeklinde tanımlanan; Tanrı’nın var olmamasının da düşünülemeyeceğini, bu yüzden de varolmamasının imkansızlığı üzerinde kurulu yeni bir argüman bulunduğunu öne süren bazı araştırmacılar, bu argümanı mümkün dünyalar semantiği yardımıyla formüle edip, “modal ontolojik argüman” şeklinde adlandırmışlardır. Çok farklı şekillerde formüle edilmiş bu argüman kabaca Tanrı’nın mümkünse zorunlu olması, dolayısıyla bilfiil gerçek olan (...) bu dünyada da var olması gerektiğini savunur. (shrink)

I argue that there are two distinct views called ‘value pluralism’ in contemporary axiology, but that these positions have not been properly distinguished. The first kind of pluralism, weak pluralism, is the view philosophers have in mind when they say that there are many things that are valuable. It is also the kind of pluralism that philosophers like Moore, Brentano and Chisholm were interested in. The second kind of pluralism, strong pluralism, is the view philosophers have in mind when they (...) say there are many values, or many kinds of value. It is also the kind of pluralism that philosophers like Stocker, Kekes and Nussbaum have advanced. I separate and elucidate these views, and show how the distinction between them affects the contemporary debate about value pluralism. (shrink)

Mooreans claim that intrinsic goodness is a conceptual primitive. Fitting-attitude theorists object: they say that goodness should be defined in terms of what it is fitting for us to value. The Moorean view is often considered a relic; the fitting-attitude view is increasingly popular. I think this unfortunate. Though the fitting-attitude analysis is powerful, the Moorean view is still attractive. I dedicate myself to the influential arguments marshaled against Moore’s program, including those advanced by Scanlon, Stratton-Lake and Hooker, and Jacobson; (...) I argue that they do not succeed. (shrink)

Çağdaş epistemoloji içerisinde, dışsalcı, güvenilirci ve erdeme dayalı epistemolojik tartışmaların bir benzerini, dini epistemoloji içerisinde etkili bir şekilde yer edinen ve reformcu epistemoloji olarak bilinen yaklaşım üzerinden görebilmek mümkündür. Alvin Plantinga, Nicholas Wolterstorff ve William Alston gibi filozofların öne çıktığı bu yaklaşımın ana iddiası, kanıta ya da argümana dayanmaksızın, Tanrı’nın varlığına inanmanın bütünüyle doğru, rasyonel, makul ve güvenilir olacağı şeklindeki bir tezdir. Kanıtın, gerekçelendirme için zorunlu bir koşul olmadığı fikri, algısal deneyimlerin gerekçelendirilmesine benzer şekilde, dini deneyimlerin de öyle olduğu ve (...) dolayısıyla, aynı epistemik statüye sahip olması gerektiğini öne süren, eşitlik tezine dayanır. İlk ortaya çıktığı günden bugüne, üzerinde çokça konuşulan ve tartışılan bir yaklaşım olan reformcu epistemoloji, özellikle son beş yıl içerisinde, oldukça farklı bir hale gelmiştir. Zira bu yaklaşımı, kanıtsalcılıkla uyumlu, erdem epistemolojisiyle bağlantılı ve diğer teistik dinler üzerinden değerlendiren yeni çalışmalar ortaya çıkmıştır. Bu nedenle, bu makalede, reformcu epistemoloji ana hatlarıyla ele alınmıştır. Beraberinde, ona yöneltilen itirazlara değinilmiş ve sonrasında, bahsi geçen yenilik iddiaları soruşturulmaya çalışılmıştır. Son olarak, teistik inancın rasyonalitesiyle ilgili, farklı bir bakış açısı sunulmuştur. (shrink)

Against interpretations of Kant that would assimilate the universality claim in judgments of taste either to moral demands or to theoretical assertions, I argue that it is for Kant a normative requirement shared with ordinary empirical judgments. This raises the question of why the universal agreement required by a judgment of taste should consist in the sharing of a feeling, rather than simply in the sharing of a thought. Kant’s answer is that in a judgment of taste, a feeling assumes (...) the role of predicate. Such a solution presents a problem as serious as the one it purports to solve. (shrink)

I maintain that intrinsic value is the fundamental concept of axiology. Many contemporary philosophers disagree; they say the proper object of value theory is final value. I examine three accounts of the nature of final value: the first claims that final value is non‐instrumental value; the second claims that final value is the value a thing has as an end; the third claims that final value is ultimate or non‐derivative value. In each case, I argue that the concept of final (...) value described is either identical with the classical notion of intrinsic value or is not a plausible candidate for the primary concept of axiology. (shrink)

Peter Geach’s distinction between logically predicative and logically attributive adjectives has gained a certain currency in philosophy. For all that, no satisfactory explanation of what an attributive adjective is has yet been provided. We argue that Geach’s discussion suggests two different ways of understanding the notion. According to one, an adjective is attributive just in case predications of it in combination with a noun fail to behave in inferences like a logical conjunction of two separate predications. According to the other, (...) an adjective is attributive just in case it cannot be applied in a truth-value-yielding fashion unless combined with a noun. The latter way of understanding the notion has been largely neglected by Geach’s critics, but we argue that taking account of it shows the misguided nature of some of their objections, and also yields a more satisfactory explanation of attributivity than does the other. (shrink)

Moore's moral programme is increasingly unpopular. Judith Jarvis Thomson's attack has been especially influential; she says the Moorean project fails because ‘there is no such thing as goodness’. I argue that her objection does not succeed: while Thomson is correct that the kind of generic goodness she targets is incoherent, it is not, I believe, the kind of goodness central to the Principia. Still, Moore's critics will resist. Some reply that we cannot understand Moorean goodness without generic goodness. Others claim (...) that even if Moore does not need Thomson's concept, he still requires the objectionable notion of absolute goodness. I undermine both these replies. I first show that we may dispense with generic goodness without losing Moorean intrinsic goodness. Then, I argue that though intrinsic goodness is indeed a kind of absolute goodness, the objections marshalled against the concept are unsound. (shrink)

In this paper, I argue that the topic of skepticism is central to Hegel’s philosophical work. However, I contend that in returning to the subject of skepticism throughout his career, Hegel does not treat skepticism simply as an epistemological challenge to be overcome on the way to truth, as some commentators suggest, but as part of the very truth which it is philosophy’s task to explain. I make this case by considering three texts through which Hegel develops the connection between (...) skepticism and the ‘negative’ or ‘dialectical’ dimension of reality: “Relationship of Skepticism to Philosophy” (1802), the Phenomenology of Spirit (1807), and the Encyclopedia Logic (1817). In this, I also demonstrate how the topic of skepticism informs the development of Hegel’s speculative metaphysics throughout his career and, thus, present a problematic that sheds light on the important continuity between these different phases of Hegel’s project. (shrink)

Güvenilirci (reliabilist) bilgi teorisi, çağdaş epistemik gerekçelendirme kuramları içerisinde, dışsalcı (externalist) kuramın bir türü olarak kendisine yer bulmaktadır. Kısaca, bir inancı gerekçelendiren şeyin o inancın oluşturulduğu sürecin güvenilirliği olduğunu öne süren bu yaklaşım, bu bilişsel süreçleri özne dışı unsurlara bağladığı içinde dışsalcı bir pozisyonda yer almaktadır. Bu bilgi teorisinin tam karşı konumunda yer alan içselci (internalist) bilgi teorisi ise, özne merkezli bir yaklaşımla, doğru inancı gerekçelendirecek yöntemin, kişinin kendi zihinsel yapısından yola çıkarak, belli kognitif süreçler sonucunda ulaşılabileceğini öne sürmektedir. Epistemik (...) gerekçelendirme kuramları içerisinde birçok tartışmada kendisine yer bulan bu iki bilgi teorisi, kendi içerisinde de birçok farklı kurama kapı aralamıştır. Burada içselci bilgi teorisinden ortaya çıkan erişim içselciliği, farkındalık içselciliği gibi kuramları ve dışsalcı bilgi teorisinden ortaya çıkan süreç güvenilirciliği, gösterge güvenilirciliği ve erdem güvenilirciliği gibi farklı türden kuramları örnek olarak verebiliriz. Öte yandan çağdaş epistemolojideki bu tartışmalar, dini epistemoloji içerisinde de kendisine yer bulmuştur. Özellikle Alvin Plantinga, kendi dini epistemolojisi içerisinde dışsalcı bir tutum sergilemiş ve son dönem çalışmaları içerisinde de güvenilirci bir anlayışla Tanrı inancının epistemik mahiyetini ortaya koymaya çalışmıştır. Bu makalede öncelikle dışsalclık ve onun bir türü olan güvenilirci bilgi anlayışını ve bu kuramlara getirilen eleştirileri ele almaya çalışacağız, daha sonra A. Plantinga’nın son dönem dini epistemolojisinin de yönünü belirleyen güvence (warrant) kavramını açıklayıp, bu kavramın bütün teist dinlere uygulanabilirliğini sorgulayacağız. (shrink)

Epistemolojik olarak bilgiye başvuran ve bilme faaliyetinde bulunan insanın, Kur’an’da önemli bir yeri vardır. Buradaki bilme faaliyetini, salt teolojik bir buyruk olarak, yani Allah’ı bilmek olarak değil, doğru bilgi ile yanlış bilgi arasında hem teorik hem de ahlaki bir farklılık olarak anlamak ve Kur’an'da insana epistemik özellikler atfedildiğini ve böylece insanın epistemik başarılarından dolayı övüldüğünü söyleyebilmek mümkündür. Bu açıdan bakıldığında herhangi bir önermeye yönelik olarak rasyonel bir tutum benimseyen, yani bilen özne ile bu faaliyette isteyerek ve istemeyerek giren kişinin durumu (...) arasında bir fark olduğu açıktır. Doğrusu bu farkın epistemik önceliği kadar, ahlaki önceliği de dikkate değerdir. Nitekim buradaki ahlaki üstünlük, doğru bilgiyi hedefleme ve ona ulaşma noktasında ortaya çıkan erdemdir. Doğru bilgiye ulaşmanın entelektüel bir erdem olduğu düşünüldüğünde, Kur’an’ın Erdem epistemolojisi üzerinden değerlendirilmesi bu noktada önemlidir. Doğrusu erdemli bir bilişsel faaliyet, Kur'an’da açık bir şekilde ana fikir olarak ortaya konulur ve buna göre cehaletten kaçınmak ve doğru bilgiye ulaşmak için erdemli bir çaba göstermek önem taşır. Kur’an’daki ifadeleri bilgeliğe ulaşmak olarak anlayacak olursak, asıl hedef; bilgi ve anlayışımızın, entelektüel ve ahlaki vicdanımızı veya takvamızı güçlendirmesi için kullanılabileceği söylenilebilir ve bu inanç, erdem epistemolojisine dayalı bir yaklaşım içerisinde şekillendirilebilir. (shrink)

In this article, I offer a critical interpretation of Hegel’s claims regarding the presuppositionless status of the Logic. Commentators have been divided as to whether the Logic actually achieves the status of presuppositionless science, disagreeing as to whether the Logic succeeds in making an unmediated beginning. I argue, however, that this understanding of presuppositionless science is misguided, as it reflects a spurious conception of immediacy that Hegel criticizes as false. Contextualizing Hegel’s remarks in light of his broader approach to the (...) problem of beginning, I contend that Hegel’s Logic is presuppositionless not in the sense that it satisfies a formal epistemological demand to begin free from all mediation, but in that its self-mediating structure facilitates an immanent deduction of the categories. (shrink)

Hristiyan inancı içerisinde merkezi konuma sahip olan mevzulardan birisi de, İsa’nın ölümünden üç gün sonra diriltildiğine yönelik olan inançtır. Hristiyan eskatolojisinin de dayanak noktasını oluşturan bu mevzu, dinler tarihi ya da teoloji gibi disiplinlerin içerisinde tartışıldığı gibi, çeşitli Hristiyan düşünürlerce, din felsefesi disiplini içerisinde de tartışılmıştır. Din felsefesi açısından bakıldığında, konunun merkezi konumda olması, bu mevzunun rasyonel bir zeminde tartışılıp tartışılamayacağını da beraberinde getirmektedir. Bu bağlamda, özellikle din felsefesi içerisinde birçok Hristiyan düşünür tarafından konu ele alınmış ve farklı çevrelerce de (...) mevzuya yönelik karşı itirazlar dile getirilmiştir. Bu noktada yapılan tartışmaların içeriğine baktığımızda, mucize kavramı önem taşımakla birlikte, Hristiyan düşünürlerin argüman haline getirdikleri ve bir delil olarak öne sürdükleri “Boş mezar” ve “Tanıklıklar gibi birçok farklı husususun din felsefesi açısından tartışıldığını söyleyebiliriz. Ayrıca bazı ateist düşünürlerin bu delillere yönelik itirazları olmakla birlikte, bazı Hristiyan tarihçilerinde konuya ilişkin ciddi itirazları bulunmaktadır. Biz de bu makalemizde, İsa’nın ölümünden sonra dirilişinin rasyonel bir şekilde izahının nasıl olabileceği sorusunu merkeze alıp, konuyu Hristiyan düşünürlerin bakış açısından değerlendirmeye çalıştık. Bu noktada İslam gibi farklı dinlerde ve farklı anlatılarda karşımıza çıkan Hz. İsa figürünü konumuzun dışında tuttuğumuzu ayrıca belirtelim. Çünkü bizim yazımızın konusunu oluşturan kişi Hristiyan inancındaki İsa ve bu din içerisinde önem taşıyan kutsal metinler ve bu metinlerde geçen anlatılar oldu. Bu açıdan bakıldığında yazımız içerisinde, konuya ilişkin doğrudan bir teoloji ya da dinler tarihi çerçevesinde değerlendirme yapmaktan çok, din felsefesi içerisinde bize sunulan tartışmalardan yola çıkarak eleştirilerimizi ve tahlillerimizi dile getirmeye çalıştığımızı ifade edebiliriz. (shrink)

According to the Public Justification Principle, legitimate laws must be justifiable to all reasonable citizens. Proponents of this principle assume that its satisfaction requires speakers to offer justifications that are representable as arguments that feature premises which reasonable listeners would accept. I develop the concept of dark knowledge to show that this assumption is false. Laws are often justified on the basis of premises that many reasonable listeners know, even though they would reject these premises on the basis of the (...) further considerations that speakers implicitly rely on for their support. Accommodating the fact of dark knowledge requires us to consider the civic virtue of speakers to be more important for public justification than the acceptability of their arguments to reasonable citizens. I sketch an alternative conception of public justification that incorporates these results and argue that it provides a rationale for ignoring the otherwise sound contributions of some participants in political deliberation. (shrink)

In his 1802 article for the Critical Journal, “Relationship of Skepticism to Philosophy,” Hegel attempts to articulate a form of skepticism that is “at one with every true philosophy.” Focusing on the priority that Hegel gives to ancient skepticism over its modern counterpart, Michael Forster and other commentators suggest that it is Pyrrhonism that Hegel views as one with philosophy. Since Hegel calls attention to the persistence of dogmatism even in the work of Sextus Empiricus, however, I argue that it (...) is only a sublated form of Pyrrhonism, what in the Phenomenology of Spirit he calls “self-completing skepticism,” that Hegel takes to be part of genuine philosophical cognition. In this way, I hope to show that the insight that motivates Hegel’s engagement with skepticism in the 1802 essay comes to inform the philosophical itinerary of the Phenomenology of Spirit. (shrink)

Kant’s argument in § 38 of the *Critique of Judgment* is subject to a dilemma: if the subjective condition of cognition is the sufficient condition of the pleasure of taste, then every object of experience must produce that pleasure; if not, then the universal communicability of cognition does not entail the universal communicability of the pleasure. Kant’s use of an additional premise in § 21 may get him out of this difficulty, but the premises themselves hang in the air and (...) have no independent plausibility. What Kant offers as a proof of our right to make judgments of taste is more charitably construed as an indirect argument for the adequacy of a speculative explanation of a *presumed* right to make judgments of taste. (shrink)

Dini epistemoloji, teistik inançların rasyonel zeminde gerekçelendirilme yollarını arayan, çağdaş epistemolojinin bir alt dalıdır. Musa Yanık, bu kitapta günümüzdeki en güçlü yaklaşım olan reform epistemolojisinden güvenilircilik bakış açısıyla yani “daha yüksek bir olasılıkla doğru olması yönünden” İslam inancının rasyonelliğini ortaya koymakta ve uygulamalı dini epistemolojinin sağlam ve cesur bir örneğini sergilemektedir. (Prof. Dr. Hasan Yücel Başdemir) -/- Epistemoloji topyekûn insan zihnini biçimlendirme ve inanç da dahil olmak üzere bilişsel faaliyetleri yönlendirme potansiyeline sahip bir alandır. Zira Allah’ın varlığı, birliği, nübüvvet ve (...) ahiretle ilişkili meseleler “nasıl bilebilirim, neleri bilebilirim, bildiğim şeyin kesinliğinden nasıl emin olabilirim?” gibi epistemik sorulardan bağımsız olamaz. Bu nedenle konu İslam düşüncesinde felsefecilerin olduğu kadar kelâmcıların da ilgisini çekmiştir.Bu bağlamda Musa Yanık tarafından modern teoriler de dikkate alınarak yazılan bu kitabın dini epistemoloji konusunda bir farkındalık oluşturmasını umuyorum. (Doç. Dr. Mehmet Bulgen) -/- Analitik felsefe ülkemizde yeni yeni tanınmaya başlanmış olmasına rağmen özellikle İslam entelektüel tarihindeki kelâm geleneği ile etkileşime geçme potansiyeli oldukça yüksek bir gelenektir. Musa Yanık, bu çalışmasıyla günümüzün en önemli analitik din felsefecilerinden AlvinPlantinga’nın dini epistemolojisini tanıtmakta ve kelâmla irtibatını eleştirel bir zeminde kurmaya çalışmaktadır. Çalışmanın güncel tartışmaları takip etmesi kadar bu tartışmalara farklı geleneklerden bakabilme becerisi felsefenin çok-yönlü bir çerçevede nasıl yapılabileceğine dair güzel bir örnek oluşturuyor. Musa Yanık’ın bu eseri, her şeyin birbiriyle etkileşime geçmeye başladığı global dünyada felsefe yapmanın olanaklarına dair yenilikçi bir yaklaşım ortaya koyuyor. -/- (Doç. Dr. Nazif Muhtaroğlu) -/- Elinizde tuttuğunuz bu kitap, dini epistemoloji ve erdem epistemolojisi kesişiminde yer almakla birlikte, inanç ve imanın epistemik statüsünü incelemek ve bunu yaparken ise İslam inancını merkeze almaktadır. Bu haliyle Türkçe literatür açısından önemli bir boşluğu doldurmaktadır. Okuyucunun bu kitap aracılığıyla karşılaşacağı bazı sorular şunlardır: İnanç ve bilgi nedir? Kanıt olmadan inanmak ahlaken yanlış mıdır? İnançlarımızı rasyonel olarak gerekçelendirmenin yolları nelerdir? İslam inancı reform ve erdem epistemolojisi açısından güvenilir bir temele sahip midir? Fakat belki de en büyük kadim soru şudur: Tanrı’nın varlığını bilmek mümkün müdür? -/- (Taner Beyter-Öncül Analitik Felsefe Dergisi). (shrink)

“1950’li yıllarda dönemin büyük felsefecileri arasında dinsel inancı savunan bir kişi bile yoktu. 1990’lı yıllarda Yale’den UCLA’ya, Oxford’dan Heidelberg’e kadar birçok yerde insanın manevi yanını savunan ve geliştiren yüzlerce kitap yazılacak, sel olup akacaktı. Aradaki 40 yıllık süre zarfındaysa sadece ve sadece Alvin Plantinga vardı.” Kelly James Clark Tanrı’nın veya tanrıların varlığı sorusu felsefenin ezeli sorularından biri olagelmişse de Nietzsche’nin Tanrı’nın ölümünü ilan ettiği günden bu yana onu doğrularcasına yaşanan acılar, savaşlar, kötülükler bu konudaki tartışmaların sesini uzun süre bastırdı. Ama (...) özellikle yüzyılın ikinci yarısından sonra palazlanan analitik felsefede meydana gelen “metafiziğe dönüş”, dine yakınlık duyan, en azından dinle ilgilenen filozofların tekrar Yahudi-Hıristiyan ve İslam geleneklerinde anlaşıldığı şekliyle Tanrı’nın varlığına duyulan inancın gerekçelerini yeniden değerlendirmelerine, konuya yeni bir bakış ve araçlarla bakmalarına vesile oldu. Alvin Plantinga’nın bu kitabı, yayımlandığı tarihten itibaren “analitik din felsefesi” alanının da en önemli ve sarsıcı eserlerinden biri hâline geldi ve Tanrı’nın ölmediğini ilan etti. Anselmus’tan Hume’a, Kant ve pozitivistlerden John Mackie gibi modern ateologlara kadar felsefe geleneğiyle hesaplaşan Plantinga, bu abidevi çalışmasında ontolojik, kozmolojik ve teleolojik tanrı kanıtlamalarının eski ve yeni biçimlerinin çıkmazlarını, meziyetlerini ve sunduğu imkânları değerlendiriyor. Tanrı’nın varlığına duyulan inanç ile diğer insanların varlığına ve zihinlerine duyulan inanç arasındaki şaşırtıcı ve sarsıcı bağlantıyı ortaya koyuyor. (shrink)

Tarihte herhalde çok az soru Tanrı’nın varlığı sorusu kadar sık sorulmuş, çok yanıtlanmış ve verilen birbirinden farklı onca yanıta rağmen kesin bir sonuca ulaştırılamayıp tartışılmaya devam etmiştir. Yine de geçmişe dönüp baktığımızda bu soruya verilen farklı yanıtların farklı uygarlıkların inşa edilmesine, bazılarının yıkılmasına, acımasız çatışmalara ve her şeye rağmen kucaklaşmalara da vesile olduğunu görüyoruz. Tanrı var mı? Varsa onu nasıl bilebiliriz? Tanrı yoksa her şey mubah mı? İnsan aklı ilahi olanı kavrayabilir mi? Tanrı’nın varlığı ahlaklı olmanın şartı mı? Evren akıllı (...) bir tasarımcının imzasını taşıyor mu? Bu kitapta felsefeci William David Beck, bu sorulara tarihte verilen yanıtları ve bu konudaki tartışmaları ele alarak meselenin genel ve tarihsel bir tablosunu bize sunuyor. Platon, Aristoteles, Marcus Aurelius gibi Eski Yunan ve Roma düşünürlerinden Anselmus, Thomas Aquinas, Augustinus ve Yahudi-Hıristiyan geleneğine, Doğu’nun bilgelerine, İbni Rüşd, Fârâbî ve Gazzâlî gibi İslam düşünürlerinden Alvin Plantinga, Graham Oppy, Sam Harris, Richard Dawkins, Max Tegmark gibi Batılı modern ilahiyatçılara, bilim insanlarına ve Yeni Ateizm hareketine kadar uzanan bir çizgide “Tanrı var mı?” sorusuna verilen çeşitli yanıtları ve bu yanıtlara sunulan akılcı gerekçeleri ortaya koyarak soruya felsefece bir yanıt vermenin nasıl bir iş olduğunu da gösteriyor. (shrink)

Alvin Plantinga, analitik felsefe düşüncesi içerisinde yetişmiş ve bu gelenek içinde teistik din felsefesinin oluşumuna katkıda bulunmuş bir filozoftur. Ayrıca teizmin savunusu için yaptığı çalışmalarla, çeşitli üniversitelerden aldığı onur ödülleri ve 2017 yılında kazandığı Templeton Prize ödülüyle, haklı bir üne kavuşmuş bir şahsiyettir. Bu çalışmayı yapmamızdaki en önemli amaç, Plantinga’nın dini epistemoloji üzerine yaptığı çalışmaları analiz edip bu düşüncelerinin ardalanına dair bir tespitte bulunmaktır. Bu çalışmada yararlandığımız öncelikli kaynaklar, Plantinga’nın Nicholas Wolterstorff ile birlikte kaleme aldığı “Faith and Rationality” adlı eser (...) ile birlikte son dönem epistemik fikirlerinin çerçevesini belirleyen üç ciltlik “Warrant and Proper Function”, “Warrant: The Current Debate”, “Warranted: Christian Belief” isimli eserler olmuştur. Plantinga’nın ilk dönem epistemoloji çalışmalarının gayesini bir tür olumsuzlama diyebileceğimiz klasik temelciliğin ve evidentializmin eleştirisi oluştururken, ikinci döneminde bu eleştirilerden yola çıkarak Tanrı inancının haklı bir temelde ve güvenceye sahip olduğunu gösterme amacına yönelmiştir. Plantinga’nın teolojik fikirlerini oluşturan Kalvinci ekol, onun dini epistemolojisinin de özünü oluşturmaktadır. Plantinga’nın dini epistemolojisini iki boyutlu olarak değerlendirdiğimizde, içe dönük olarak Hristiyan inancıyla ilgilense de çalışmalarının dışsal yönünü daha genel olarak teizmin Tanrı’sı ve onun rasyonelliği oluşturmaktadır. Açıkçası Plantinga’nın epistemolojik külliyatı bir tür kavram zenginliğini de beraberinde getirmektedir. Çalışmamız içerisinde ele aldığımız kadarıyla uygun işlevsellik, tasarım planı, güvence (warrant) gibi kavramlar onun Tanrı inancının epistemik mahiyetini ortaya koymak için ne derece kararlı olduğunu göstermektedir. Netice itibariyle Tanrı inancının ve onun bilgisinin rasyonel olabileceğini ifade eden Plantinga, her ne kadar Hristiyan inancının belli bir koluna mensup olsa da diğer mezhepleri dışlamaz. Ayrıca Plantinga, birçok çalışmasında belirttiği üzere projesinin Yahudilik, İslam gibi diğer teistik dinlere yönelik olduğunu da belirtmektedir. (shrink)

I develop and defend a maximizing theory of moral motivation: I claim that consequentialists should recommend only those desires, emotions, and dispositions that will make the outcome best. I advance a conservative account of the motives that are possible for us; I say that a motive is an alternative if and only if it is in our psychological control. The resulting theory is less demanding than its competitors. It also permits us to maintain many of the motivations that we value (...) most, including our love for those most important to us. I conclude that we are closer to meeting morality’s demands on our character than has been appreciated. (shrink)

According to Kant, the singular judgement ‘This rose is beautiful’ is, or may be, aesthetic, while the general judgement ‘Roses in general are beautiful’ is not. What, then, is the logical relation between the two judgements? I argue that there is none, and that one cannot allow there to be any if one agrees with Kant that the judgement ‘This rose is beautiful’ cannot be made on the basis of testimony. The appearance of a logical relation between the two judgements (...) can, however, be explained in terms of what one does in making a judgement of taste. Finally, I describe an analogy between Kant's treatment of judgements of taste and J. L. Austin's treatment of explicit performative utterances, which I attribute to a deeper affinity between their respective projects. (shrink)

Val Plumwood’s 1993 paper, “The politics of reason: towards a feminist logic” (hence- forth POR) attempted to set the stage for what she hoped would begin serious feminist exploration into formal logic – not merely its historical abuses, but, more importantly, its potential uses. This work offers us: (1) a case for there being feminist logic; and (2) a sketch of what it should resemble. The former goal of Plumwood’s paper encourages feminist theorists to reject anti-logic feminist views. The paper’s (...) latter aim is even more challenging. Plumwood’s critique of classical negation (and classical logic) as a logic of domination asks us to recognize that particular logical systems are weapons of oppression. Against anti-logic feminist theorists, Plumwood argues that there are other logics besides classical logic, such as relevant logics, which are suited for feminist theorizing. Some logics may oppress while others may liberate. We provide details about the sources and context for her rejection of classical logic and motivation for promoting relevant logics as feminist. (shrink)

In this paper I argue that J. L. Schellenberg’s Divine Hiddenness Argument is committed to a problematic implication that is weakened by research in cognitive psychology on affective forecasting. Schellenberg’s notion of a nonresistant nonbeliever logically implies that for any such person, it is true that she would form the proper belief in God if provided with what he calls “probabilifying” evidence for God’s existence. In light of Schellenberg’s commitment to the importance of both affective and propositional belief components for (...) entering into the proper relationship with God, this implication of his argument becomes an affective prediction or forecast. However, research in cognitive psychology has shown that in multiple and varied circumstances humans often make inaccurate predictions of their future affective states or reactions. Thus, this research provides strong empirical reasons to doubt that the implication is warranted. (shrink)

This dissertation examines the relationship of skepticism and philosophy in the work of G.W.F. Hegel. Whereas other commentators have come to recognize the epistemological significance of Hegel's encounter with skepticism, emphasizing the strength of his system against skeptical challenges to the possibility of knowledge, I argue that Hegel develops his metaphysics in part through his ongoing engagement with the skeptical tradition. As such, I argue that Hegel's interest is not in refuting skepticism, but in defining its legitimate role within the (...) project of philosophical science. Hegel finds that historical forms of skepticism have misunderstood their own activity and thus have drawn the wrong conclusions from the epistemological challenges that they raise. For Hegel, these challenges lead not to the suspension of judgment, as many skeptics have assumed, but to an insight into the fundamental nature of reality itself. For this reason, I argue that it is important to distinguish between historical forms of skepticism (e.g., Pyrrhonism) and the "self-completing skepticism" that Hegel describes in the Phenomenology of Spirit. It is the latter sense of skepticism, I argue, that one finds at work in Hegel's own philosophical project at nearly every stage of his career. (shrink)

This paper investigates the emotional import of literary devices deployed in fiction. Reflecting on the often-favored approach in the analytic tradition that locates fictional characters, events, and narratives as sources of readers’ emotions, I attempt to broaden the scope of analysis by accounting for how literary devices trigger non-cognitive emotions. I argue that giving more expansive consideration to literary devices by which authors present content facilitates a better understanding of how fiction engages emotion. In doing so, I also explore the (...) somatic dimension of reading fiction. (shrink)

Gökhan Murteza, “Ahlak, İktisat ve Bilim: Adam Smith Felsefesine Giriş” isimli eserinde genellikle İktisat disiplininin birçok farklı konusunu felsefi açıdan tartışmaya açmıştır. Murteza’nın bu eseri, devleti ve toplumu ilgilendiren bu araştırma alanının, A. Smith ile birlikte bir bilim dalı olarak görülmeye başlanmasının sonucunda, gerçekten ahlaki olanı içerip içermediği problemi üzerinde durmaktadır.

O conceito de self-ownership é frequentemente utilizado nos campos da Ética e da Filosofia Política para justificar ou negar a justeza de determinadas situações, atos ou práticas. As críticas a tal conceito são predominantemente focadas em seus corolários. No presente artigo a análise se concentra sobra as condições de possibilidade da existência de uma relação de propriedade de si mesmo – auto-propriedade – procurando-se demonstrar a impossibilidade de tal relação pela ausência de multiplicidade de elementos que possam constituir um proprietário (...) e uma propriedade. A propriedade de si mesmo é fundada em um dualismo ontológico, cuja ilusão procura se respaldar na percepção de si como um outro na constituição da identidade e na confusão da relação genitiva com uma relação de propriedade. (shrink)

Resumo Este trabalho retoma o tema dos preconceitos sociais de grupo na filosofia, esclarecendo seu modo de funcionamento a partir das identificações sociais e destacando que os discursos de preconceito – xenophobia, racismo, homofobia etc. – seguem o mesmo paradigma, independentemente de seu conteúdo. Primeiramente procederemos a um breve delineamento histórico do conceito de preconceito na filosofia, a fim de delimitar o escopo do trabalho no preconceito social de grupo. Em seguida, a discussão se dará sobre a constituição da identidade (...) de grupo e a exclusão do outro dela decorrente. Por fim, chegaremos à conclusão de que os diversos tipos de preconceito não só possuem uma estrutura similar como seguem a mesma lógica e funcionam conjuntamente para a hierarquização complexa da sociedade por meio da interseccionalidade. Abstract This paper takes up the issue of social prejudice in philosophy, clarifying its way of functioning by the means of social identifications as well as highlighting that the discourses of prejudice – xenophobia, racism, homophobia etc. – follow the same paradigm, regardless of their content. First, we will briefly delineate the concept of prejudice throughout the history of philosophy, in order to delimit the scope of this work in the group-related social prejudice. Then, the discussion will follow to the constitution of the group identity and the exclusion of the others from it. Finally, we will conclude that the different types of prejudice not only have a similar structure but follow the same logic and work together for the complex hierarchization of society through intersectionality. (shrink)

This paper analyzes the case of public anti-vaccine campaigns and examines whether there may be a normative case for placing limitations on public speech of this type on harm principle grounds. It suggests that there is such a case; outlines a framework for when this case applies; and considers seven objections to the case for limitation. While not definitive, the case that some limitation should be placed on empirically false and harmful speech is stronger than it at first appears.

In this article, we apply the literature on the ethics of choice-architecture (nudges) to the realm of virtual reality (VR) to point out ethical problems with using VR for empathy-based nudging. Specifically, we argue that VR simulations aiming to enhance empathic understanding of others via perspective-taking will almost always be unethical to develop or deploy. We argue that VR-based empathy enhancement not only faces traditional ethical concerns about nudge (autonomy, welfare, transparency), but also a variant of the semantic variance problem (...) that arises for intersectional perspective-taking. VR empathy simulations deceive and manipulate their users about their experiences. Despite their often laudable goals, such simulations confront significant ethical challenges. In light of these goals and challenges, we conclude by proposing that VR designers shift from designing simulations aimed at producing empathic perspective-taking to designing simulations aimed at generating sympathy. These simulations, we claim, can avoid the most serious ethical issues associated with VR nudges, semantic variance, and intersectionality. (shrink)

Bir şey, Tanrı onu emrettiği için mi iyidir ya da kötüdür? sorusunu merkeze alarak oluşturulan ve yakın dönem içerisinde gerek din felsefesi ve gerekse ahlak felsefesi içerisinde tartışılan konulardan biriside “İlahi Buyruk Teorisi”dir. Bu teori kısaca, ahlaki değerlerin kaynağının, Tanrı’nın buyruklarında, yani onun emir ve yasaklarında belirlendiğini açıklamaya çalışmaktadır. Eylemlerimizin iyi ya da kötü olarak nitelendirilmesinin Tanrı’nın buyruklarıyla mı, yoksa onların Tanrı’dan bağımsız, yani, kendi doğalarından mı kaynaklandığı tartışması, ilk olarak ahlak felsefesi içerisinde Platon’un “Euthyphro” diyaloğunda kendisine yer bulmuştur. Bununla (...) beraber Hristiyan teolojisi içerisinde Aziz Augustinus, Duns Scotus ve Thomas Aquinas isimler; İslam düşüncesi içerisinde ise, “Hüsün ve Kubuh” meselesi adı altında Mu’tezile, Eş’ariyye ve Matüridiyye gibi ekoller konuya dair yaklaşımlarını ortaya koymaya çalışmıştır. Son olarak daha yakın dönemde din felsefesi içerisinde Philip L. Quinn, Robert M. Adams ve Janine Marie Idziak gibi birçok isim bu teoriye yönelik kapsamlı çalışmalar ve argümanlar geliştirmiştir. (shrink)

Este trabalho tem por objetivo a compreensão da ação em Aristóteles. Para este fim será utilizado o livro III da Ética a Nicômaco, passando antes por uma breve definição da virtude, tal como aparece no livro II, a qual, pode-se dizer ser o bem para a ação, na medida em que é aquilo que se deve alcançar com ela. No campo específico da ação será visto como ela pode ser distinguida entre voluntária, involuntária e não-voluntária. Neste espectro insere-se igualmente a (...) discussão sobre o que significa agir por e na ignorância. Além disso, se abordará também a questão relacionada à deliberação e à escolha.: This study aims to understand the action in Aristotle. For this purpose, we will use the book III of the Nicomachean Ethics, after doing a brief definition of virtue, as it appears in the Book II, which can be said to be the good for the action, as that is what should be reached by her. In the specific field of action, it will be seen how she can be distinguished between voluntary, involuntary and non-voluntary. This spectrum is also part of the discussion about what it means to act by and in the ignorance. In addition, the study will also address the issue related to deliberation and choice. Keywords: Deliberation, Choice, Action, Nicomachean Ethics. (shrink)

Mehdiyev’in Bir Bilme Teorisi adını verdiği eser, içerisinde birçok kavram ve problemi barındırması açısından oldukça zengin ve ufuk açıcı bir teoridir. Onun, bilgi söz konusu olduğunda medeniyet, bilim, teoloji ve sanat gibi sosyal epistemoloji içerisindeki kavramlara atıfla karşılaştırmalar yapması ve inanç, kanı gibi kavramlar üzerinden değerlendirmelerde bulunması; mevcut literatür içindeki kavramlara dair gerek olumlu gerekse olumsuz yeni bakış açılarını bize sağlarken, ayrıca mevcut problemleri, hem çağdaş hem de klasik teoriler içinde ele alması, bize ufuk açıcı yorumlar da kazandırmaktadır.

Many persons believe that benefiting from injustice can be morally wrong. Philosophers have developed several compelling theories to justify this intuition. These theories, however, may have a difficult time explaining a particular set of benefit-from-injustice cases: cases in which the beneficiary subjectively opposes the injustice from which she objectively benefits. This paper suggests that our moral duties to disgorge the benefits of injustice may vary in proportion to our subjective intent in acquiring and using those benefits. In doing so, it (...) reasons by analogy to other areas of moral and legal theory, including principles of compensation for unjust harms. (shrink)

In 1772, Kant outlined the new problem of his critical period in terms of four possible “ways” of understanding the agreement of knowledge with its object. This study expands Kant’s terse descriptions of these ways, examining why he rejected them. Apart from clarifying the historical context in which Kant saw his own achievement (the Fifth Way), the chief benefits of exploring the historical background of Way Two, in particular, are that it (1) explains the puzzling intuitus originarius/intellectus archetypus dichotomy, and (...) (2) casts doubt on the received idea that Kant broke with the traditional theocentric model of cognition. (shrink)

RésuméLa critique kantienne de la psychologie rationnelle est une expérience de pensée visant ni un individu ni une école, mais une tendance de la raison humaine à « hypostasier » la condition intellectuelle suprême d'une connaissance quelconque (le « Je pense ») en connaissance du « moi ». Cette tendance implique une circularité qui est également la cible des critiques transcendantales bien plus familières qui visent Locke et Hume. De même qu'un nouveau type de cercle (dit « de niveau »), (...) cet article propose une conception des arguments transcendantaux différente de celle présupposée dans la plupart des débats contemporains sur l'empirisme, le naturalisme et le fondationnalisme cartésien. (shrink)

Ateistler, kötülük probleminin Tanrı’nın varlığı aleyhine en güçlü argüman olduğu konusunda hâlâ ısrarcılar. Felsefe tarihine baktığımızda da Epikuros’tan Hume’a ve yakın dönemde Mackie’ye kadar uzanan bir yelpazede çeşitli düşünürler tarafından bu konuda birçok eleştirinin dile getirildiğini görmek mümkün. Plantinga bu çalışmasında felsefe tarihinin en köklü sorunlarından biri olan ‘Tanrı’nın varlığı sorusu’nu cevaplamaya çalışmakla kalmayıp felsefi bir yöntem ve soruşturmanın nasıl olması gerektiği konusunda muhteşem bir örnek de sunmaktadır. Plantinga, bu kitabıyla bizi, felsefe tarihinin en temel ilkelerinden birini hatırlamaya çağırıyor: var (...) olanın ardındakini anlamaya çalışmak. (shrink)

Michael Morris' Knowledge and Ideology is an original and valuable contribution to the philosophical debate concerning the meaning and validity of the concept of ideology critique. While the concept of ideology has occupied a pivotal role within the tradition of critical social theory, as Terry Eagleton had already pointed out in his 1994 study, the term nevertheless has "a whole range of useful meanings, not all of which are compatible with one another." Morris takes Eagleton's analysis as his point of (...) departure, distinguishing between "epistemic" and "functional" varieties of ideology critique. Unlike Eagleton's earlier study, however, which focused on the historical development of these two dominant ways of conceiving ideology, Morris' work attempts to show how the cognitive and non-cognitive dimensions of belief can be productively reconciled in a "Neo-Hegelian variation of epistemic ideology critique." Morris' work makes a compelling case that critical social theory can be sensitive to the social dimensions of belief without abandoning the legitimate goals of the traditional epistemological project. I have some questions, however, regarding how he proposes to reconcile these two competing visions of ideology critique. (shrink)

The purpose of this article is to highlight the clientelistic strategies and informal practices that the ruling political parties in Albania use during the elections to ensure an unfair advantage in their favour over the opposition challengers. One of the main characteristics of the political developments of the transition period in Albania since 1991 has been the flourishing of informal practices and clientelist networks of political parties within state structures, which has produced an extreme politicization of these institutions. These strategies (...) that in general terms we label as “clientelistic” and that have been used to a large extent by the incumbent political parties have had a direct negative impact on the conduct of free and fair elections in Albania by distorting their main goal: to reflect the will of the people. This is because such clientelist strategies, together with the informal practices/mechanisms that accompany them, have influenced the creation of an unlevelled playing field, and have produced a hyperincumbency advantage in the electoral contests between political parties in Albania. The case of the recent elections held in Albania on 25 April 2021 will be the empirical case of this study, in which are evidenced the electoral containment strategies and practices that the ruling political party used to provide an unfair advantage in its favour and to secure its grip on power. (shrink)

The commentary on Plato's Republic by Proclus (d. 485 CE), which takes the form of a series of essays, is the only sustained treatment of the dialogue to survive from antiquity. This three-volume edition presents the first complete English translation of Proclus' text, together with a general introduction that argues for the unity of Proclus' Commentary and orients the reader to the use which the Neoplatonists made of Plato's Republic in their educational program. Each volume is completed by a Greek (...) word index and an English-Greek glossary that will help non-specialists to track the occurrence of key terms throughout the translated text. The second volume of the edition presents Proclus' essays on the tripartite soul and the virtues, female philosopher rulers, and the metaphysics and epistemology of the central books of the Republic. The longest of the essays in Volume II interprets the nature and significance of the 'marriage number' whose miscalculation leads to the degeneration of the ideal city-state. (shrink)

Covers Essays 1 to 6 in Proclus' Commentary and includes a general introduction to the work as a whole.